Danh mục sản phẩm
XÁC ĐỊNH TINH BỘT NGHỆ ĐỎ NGUYÊN CHẤT HAY BỊ PHA TRỘN.
Hiện nay do nhu cầu sử dụng tinh bột nghệ đỏ lớn, nên giá tinh bột nghệ đỏ tăng cao. Vì vậy trên thị trường xuất hiện Tinh bột nghệ bị pha trộn với các loại tinh bột rẻ tiền khác làm mất giá trị của tinh bột nghệ.
Việc xác định tinh bột nghệ đỏ nguyên chất hay bị pha trộn với tinh bột khác bằng mắt thường là rất khó khăn. Ta chỉ phân bệt được tinh bột bị pha trộn bằng cách soi bột dưới kính hiểm vi.
Trong tế bào thực vật, tinh bột tồn tại dưới dạng các hạt tinh bột. Tinh bột tập trung nhiều ở mầm cây, quả, củ, hạt. Tinh bột của các loài vật khác nhau có thể phân biệt bằng hình dạng và kích thước của chúng khi quan sát dưới kính hiển vi. Ngược lại, quan sát tinh bột bằng kính hiển vi có thể kiểm tra được có thể kiểm tra được độ thuần nhất của tinh bột và phát hiện sự giả mạo.
Ví dụ một số loại tinh bột:
Hình dạng |
Loại tinh bột |
Đặc tính |
Hình đa giác |
Tinh bột gạo (Amylum Oryzae) |
Kích thước nhỏ (2-12Micromet) hạt đơn đa giác. Thường gặp hạt kép, có khi kết thành đám rất nhiều hạt. tễ là một chấm nhỏ, vân tăng trưởng không rõ |
Tinh bột bắp (Amylum Maydis) |
Hình bột đa giác, hiếm khi gần tròn Kích thước 4 -25Micromet tễ hình chấm, hình sao hay phấn nhánh; vân không rõ |
|
Hình cầu |
Tinh bột sắn dây (Amylum puerariae) |
Hình chỏm cầu hay hình chuông nhỏ (2-10Micromet). Tễ là 1 điểm |
Tinh bột khoai mì (Amylum manihot) |
Hình chỏm cầu hay hình chuông, kích thước từ 5-30Micromet. tễ hình sao không rõ |
|
Hình dĩa |
Tinh bột lúa mì (Amylum Tritici) |
Hình dĩa, hình quả lê, dôi khi có rìa sứt mẻ. hạt to (30-40Micromet), hạt nhỏ (2-8Micromet) ít có hạt kích thước trung bình. Tễ không rõ |
Tinh bột ý dĩ (Amylum coicis) |
Mép thường dợn sóng, kích thước hạt trung bình. Tễ phân nhánh hình sao |
|
Hình trứng |
Tinh bột khoai tây (Amylum solani) |
Hình trứng, kích thước trung bình 50Micromet, có hạt lớn đến 80Micromet, thỉnh thoảng có hạt kép 2 hoặc 3. tễ là một điểm đầu ở hẹp, vân rõ |
Tinh bột hoàng tinh
|
Hính trứng, kích thước 50-80Micromet, tễ là một vạch ngắn nằm ở đầu to, vuông gốc với trục dài của hạt tinh bột, hạt tinh bột có khi lẹm. |
|
Tinh bột đậu xanh
|
Hình bầu dục, kích thước 80Micromet. Tễ dài phân nhánh hình xương cá |
|
Tinh bột hoàn sơn (Amylum dioscreae) |
Hình trứng hay hình chuông, dài 20-80Micromet, rộng 20 micromet, tễ dài không phân nhánh, dọc theo trục dài của hạt, nhiều hạt không thấy tễ |
Theo tài liệu (1) (New starches for the food industry: Curcuma longaand Curcuma zedoaria) Hạt tinh bột nghệ đỏ Curcuma longa có kích thước 20-25micromet, hạt tinh bột nghệ đen Curcuma zedoariae có kích thước 20-30 micromet và đều có hình tam giác dẹp.
C.longa
C.zedoariae
Tinh bột nghệ đỏ nguyên chất thì hạt tinh bột đồng nhất.
Nếu lẫn tinh bột sắn thì khi soi bột sẽ thấy các hạt tinh bột sắn hình chỏm cầu hay hình chuông, kích thước từ 5-30Micromet, tễ hình sao không rõ.
Nếu lẫn tinh bột sắn dây thì khi soi bột sẽ thấy các hạt tinh bột hình chỏm cầu hay hình chuông nhỏ (2-10 Micromet), tễ là 1 điểm.
Các phản ứng đổi màu tím với iod xảy ra chung cho tất cả các loại tinh bột nên không thể xác đinh được khi tinh bột nghệ đỏ bị pha trộn.
Vì vậy hiện nay cách phân biệt đơn giản nhất là soi hạt tinh bột dưới kính hiểm vi để xác định tinh bột nghệ nguyên chất hay không.
Ds Nguyễn Khắc Sơn.
(1) New starches for the food industry: Curcuma longa
and Curcuma zedoaria
Magali Leonela,*, Silene B.S. Sarmentob, Marney P. Ceredaa
aCentro de Raizes e Amidos Tropicais (CERAT)/UNESP, CP 237, Botucatu, SP, Brazil
bESALQ/USP, Piracicaba, SP, Brazil
Received 30 September 2002; accepted 20 June 2003